Euskaldunen legenda mitologikoak eta antzinako leku izenak ezagutzea elementu integratzailea da gure gizartean: garai batean mespretxatuak zirenak gure iraganaren ikerkuntzaren erdira ekarri ditugu. Gaur egun testigantza zuzenak jasotzea oso zaila da, baina ikertzaileek liburutan bildu dute jakintza zahar hori eta hemendik eskaini nahi zaizue bi hitzaldiren bidez:
J.M. Etxebarria, “Gorbeialdeko mitologia eta euskara”. Urriak 19.
L.M. Zaldua, “Euskalduntze berantiarraren teoriaz”. Urriak 26.